Księga Rekordów Guinnessa to publikacja wydawana przez Guinness World Records w Londynie raz w roku, zawierająca najciekawsze, potwierdzone i udokumentowane, rekordy z całego świata.
Pierwsza edycja księgi została wydana w 1955 roku przez irlandzki browar Guinness, będący obecnie największym na świecie browarem produkującym piwo stout. Pierwsza polska edycja Księgi Rekordów Guinnessa ukazała się natomiast w 1989 roku, nakładem gdańskiego wydawnictwa Reprom.
Przez lata Księga Rekordów Guinnessa ukazywała się pod różnymi nazwami, m.in.: The Guinness Book of Records, czy The Guinness Book of World Records – Księga Światowych Rekordów Guinnessa. Niezależnie od tytułu, treść jednak pozostawała niezmienna. W Księdze opisywano najciekawsze, najbardziej zaskakujące i fascynujące rekordy osób z całego świata.
Wszystko zaczęło się od Sir Arthura Guinnessa i jego browaru
Historia niezwykłej publikacji, która bardzo szybko zdobyła serca czytelników na całym świecie, zaczyna się już w XVIII wieku. Wszystko za sprawą Sir Arthura Guinnessa. Ten urodzony 24 września 1725 roku w Celbridge w Irlandii mężczyzna odpowiedzialny jest za narodziny legendarnej Księgi Rekordów Guinnessa.
Młody Arthur Guinness pracował dla arcybiskupa miasta Cashel – Doktor Arthura Price’a, gdzie warzył piwo dla pracowników folwarku. Gdy w 1752 roku arcybiskup Price zmarł, zostawił młodemu Guinnessowi w spadku kwotę £100. Pieniądze te pozwoliły Guinnessowi na wydzierżawienie w 1756 roku browaru w Leixlip. Trzy lata później, w 1759 roku, Arthur Guinness, wziął w dzierżawę na 9 000 lat za £45 rocznie, słabo prosperujący dubliński browar – St. James’s Gate Brewery. Z czasem, w swoim i charakterystycznym, czarnym, mocnym i gorzkim piwie Arthur Guinness rozsmakował całą Irlandię.
Co łączy spór na temat ptaków, z Księgą Rekordów Guinnessa?
Minęło prawie dwieście lat, a browar Guinnessa cały czas prężnie się rozwijał i zyskiwał coraz większą popularność, nie tylko w Irlandii, ale na całym świecie.
Pewnego dnia, w 1951 roku, podczas polowania, które odbywało się w Irlandii w hrabstwie Wexford, Sir Hugh Beaver, który był wówczas dyrektorem firmy Guinness, wdał się w dość zażarty spór na temat europejskich ptaków łownych. Podczas dyskusji próbowano ustalić, który ptak – siewka złota czy szkocka kuropatwa jest najszybszym łownym ptakiem Europy. Podobny spór miał miejsce jeszcze jakiś czas później, kiedy to dyskutujące osoby spierały się o to, czy szybszy jest głuszec właściwy czy też złota siewka.
Tak długo dyskutowano o tym, który z ptaków łownych jest najszybszy, że postanowiono stworzyć Księgę, w której znajdą się wszystkie odpowiedzi na najbardziej nurtujące człowieka pytania. W ten sposób narodziła się legendarna dziś Księga Rekordów Guinnessa.
Początkowo Sir Hugh Beaver spisywał wyniki sporów i dyskusji, jakie toczyły się na co dzień w irlandzkich pubach, a z czasem, zaczęli się zgłaszać do niego śmiałkowie, którzy chętni byli udowodnić swoje rekordowe zdolności.
Pierwsze oficjalne wydanie Księgi Rekordów Guinnessa
Pierwsze drukowane wydanie Księgi Rekordów Guinnessa ukazało się za sprawą, lekkoatlety – Christophera Chatway’a, który pracował wówczas w Browarze Guinnessa w Park Royal w Londynie. To właśnie Chatway znalazł pierwszych wydawców legendarnej dziś Księgi – bliźniaków Norrissa i Rossa McWhiter’ów, którzy byli wówczas sportowcami, reprezentującymi Oxfordzki Uniwersytet na skalę światową.
Przy Fleet Street w Londynie bracia McWhiter założyli wspólnie agencję, zajmująca się zbieraniem informacji i prowadzeniem badań. Zostali oni również upoważnieni przez dyrektora browaru Guinness do zestawienia najciekawszych, dotychczas znanych rekordów, które miały się znaleźć w pierwszej edycji Księgi Rekordów Guinnessa.
Pierwsze wydanie Księgi Rekordów Guinnessa ukazało się na rynku 27 sierpnia 1955 roku, po roku wytężonej pracy i badań. “The Guinness Book of Records” zawierała aż 198 stron i już w okresie Świąt Bożego Narodzenia stała się bestsellerem i trafiła do czołówki najlepiej sprzedających się książek w Wielkiej Brytanii.
Ogromna popularność Księgi Rekordów Guinnessa
Począwszy od 1955 roku, Księga Rekordów Guinnessa oraz marka Guinness World Records z siedzibą w Londynie, stały się powszechnie rozpoznawalne, na całym świecie i zyskały pozycję lidera w gromadzeniu informacji na temat rekordowych wyczynów. Żadna inna organizacja, nie może poszczycić się tak kompleksowym podejściem do tematyki rekordów. Obecnie Guinness World Records zajmuje się zbieraniem, weryfikacją, autoryzacją i upowszechnianiem informacji o światowych rekordach, na skalę globalną. Żadna inna organizacja nie może poszczycić się porównywalnym zasięgiem, wiarygodnością, prestiżem czy zasięgiem regionalnym i tematycznym.
Zespół Guinnessa, zbierający informacje do publikowanej raz w roku Księgi Rekordów ma swoje siedziby w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych, Zjednoczonych Emiratach Arabskich, Chinach i Japonii. Każdy wniosek o uznanie rekordu przechodzi dokładną weryfikację i musi być poparty szczegółową dokumentacją. Dla poszczególnych kategorii rekordów opracowuje się szczegółowe wytyczne, których przestrzeganie ma kluczowe znaczenie i decyduje o tym, czy dany rekord zostanie uznany czy też nie.
Warto wspomnieć, iż internetowa baza rekordów Guinnessa zawiera kilkadziesiąt tysięcy rekordów, a ukazująca się raz do roku drukowana publikacja zawiera jedynie wybrane, najciekawsze kategorie rekordów. Obecnym redaktorem naczelnym Księgi Rekordów Guinnessa jest Craig Glenday.
Księga Rekordów Guinnessa została dotychczas sprzedana w ponad 100 milionach egzemplarzy, w ponad 100 krajach w 37 różnych wersjach językowych. Jest zdecydowanym bestsellerem wśród książek na świecie.
Księga Rekordów Guinnessa po polsku
Pierwsza polska edycja Księgi Rekordów Guinnessa pt. “Księga Rekordów Guinnessa 1990” ukazała się w 1989 roku nakładem gdańskiego wydawnictwa Reprom. Liczyła 295 stron. Ostatnie polskie wydanie księgi to „Księga Rekordów Guinnessa 2025”.
Osoby zainteresowane zakupem archiwalnych, polskich edycji Ksiąg Rekordów Guinnessa powinny szukać ich na Allegro lub w księgarniach internetowych. Ceny poszczególnych egzemplarzy wahają się w zależności od roku publikacji i wynoszą od kilku do kilkudziesięciu złotych.