Jeśli jesteście amatorami pływania, z pewnością chętnie poczytacie o najgłębszym jeziorze w Polsce. Być może domyślacie się, o który akwen chodzi?
Hańcza to jezioro polodowcowe, które ma aż 108,5 metra głębokości i jest najgłębsze nie tylko w Polsce, ale także w środkowej części Niżu Europejskiego. Najgłębsze jezioro w Polsce położone jest na północy Podlasia, gdzie wchodzi w skład rezerwatu przyrody „Jezioro Hańcza” (założonym w roku 1963) w Suwalskim Parku Krajobrazowym. Leży ono na terenie województwa podlaskiego, w powiecie suwalskim, gmina Przerośl. Wzniesienie jeziora osiąga wysokość 226,6 metra nad poziomem morza.
Dno najgłębszego polskiego jeziora jest piaszczysto-żwirowe. Z racji tego, ze to akwen powstały na skutek erozyjnej działalności lodowca, skarpy znajdujące się na jego brzegach są strome, a dno bardzo nierówne – wykształciły się w nim liczne doły, rowy i górki, a także wiele stromych stoków. Podobnie rzecz ma się z linią brzegową, będącą tak naprawdę rynną polodowcową – dzięki niej plaża Hańczy składa się w całości z kamieni i głazów, a największy z nich, mający ponad jedenaście metrów obwodu, jest punktem granicznym a zarazem pomnikiem przyrody. O tym, jak nierównomierne jest dno tego niezwykłego zbiornika, można się przekonać próbując znaleźć na nim grunt – płycizny sięgają do nawet 50 metrów od linii brzegowej!
Na tym wcale nie kończą się niezwykłości jednego z największych jezior w Polsce. Występują tu także, spotykane w naszym kraju tylko w jeziorze Hańcza, skorupiaki stenotermiczne, występujące zazwyczaj w rzekach na terenie Syberii. Najgłębsze jezioro w Polsce obfituje również w ryby, niespotykane w innych jeziorach niżowych.
To jednak nie koniec niezwykłych jezior w naszym kraju. Hańcza jest wprawdzie największym z nich, jednak na uwagę zasługuje też Jezioro Drawsko (woj. zachodniopomorskie), drugie pod względem wielkości, z głębokością maksymalną 83 metry i wzniesieniem 128,7 metra (o połowę niższe, niż Hańcza!). Ostatnie miejsce na podium zajmuje Wielki Staw Polski (Tatry Wysokie, Dolina Pięciu Stawów), z głębokością ok. 80 metrów i wzniesieniem 1664,6 metra. Poszukiwacze największych jezior powinni też zwrócić uwagę na Czarny Staw pod Rysami (najdalej wysunięte na południe jezioro w Polsce, o głębokości maksymalnej 76,4 metra), jezioro Wigry (woj. podlaskie, Wigierski Park Narodowy) z głębokością 73 m, Wdzydze (woj. pomorskie, Wdzydzki Park Krajobrazowy), płytsze od jeziora Wigry o metr, Wuksniki i Babięty Wielkie (woj. warmińsko-mazurskie), Morzycko (woj. zachodniopomorskie) oraz jezioro Piłakno (woj. warmińsko – mazurskie).