Kosmos i jego tajemnice od lat fascynują ludzi na całym świecie. Znajdowaniem oraz badaniem ciał niebieskich zajmują się nie tylko specjaliści z NASA, ale i pasjonaci obserwujący przestrzeń kosmiczną z zacisza domu. Do tych najbardziej zasłużonych z pewnością należy Najmłodsza osoba, która odkryła kometę! Do kogo należy rekord Guinnessa?
Najmłodszym łowcą komet na świecie jest nasz rodak, Rafał Biros, który 13 listopada 2020 roku dokonał przełomowego odkrycia mając zaledwie 12 lat i 199 dni. Co ciekawe – do dzisiaj udało mu się znaleźć ich jeszcze więcej!
Piątek 13 listopada 2020 roku okazał się być niezwykle szczęśliwy dla 12-letniego uczenia Szkoły Podstawowej nr 4 w Świdnicy. To właśnie tego dnia za pomocą zdjęć z sondy kosmicznej Solar and Heliospheric Observatory (SOHO) odkrył pominiętą na zdjęciach C2 z 3 października 2019 roku kometę, której nadano numer 4094.
Niezwykłego odkrycia udało się dokonać dzięki członkostwu Rafała w międzynarodowym programie Sungrazer Project, koordynowanym przez Karla Battamsa z NASA oraz Wojskowy Instytut Badawczy w Waszyngtonie. Celem projektu jest umożliwienie zwykłym ludziom wzięcia udziału w projektach badań naukowych i poszukiwaniu komet przechodzących blisko Słońca.
Odkrycie zgłosiłem na stronę sungrazer.nrl.navy.mil. Jest to projekt finansowany przez NASA. Gdy dokona się zgłoszenia, trzeba poczekać na weryfikację, która potwierdzi odkrycie. Na szczęście mi się to udało. Jestem bardzo szczęśliwy.
Sonda, na której zdjęciach bazował Rafał, jest wspólnym przedsięwzięciem NASA i Europejskiej Agencji Kosmicznej. Jej celem jest monitorowanie aktywności słonecznej. Analiza materiału zarejestrowanego przez sondę jest czasochłonnym zajęciem, ponieważ każdego dnia wykonywanych jest od 100 do 120 zdjęć. To właśnie dzięki inicjatywom takim jak Sungrazer Project miłośnicy ciał niebieskich mogą – tak jak Rafał – dokonywać przełomowych odkryć.
Astronomią interesuję się od przedszkola, natomiast w samym projekcie uczestniczę od pięciu miesięcy.
Zamiłowanie do odkrywania kosmosu zaszczepił w nim wujek, Szymon Liwo, który sam może pochwalić się ponad setką odkrytych komet. Jak wspominają bliscy i pedagogowie, Rafał już w przedszkolu potrafił zaskoczyć nauczycieli swoją wiedzą o kosmosie. Do swojej pasji na dobre wrócił w maju 2020 roku podczas nauki zdalnej będącej wynikiem pandemii.
Wieści o spektakularnym odkryciu dokonanym przez 12-latka ze Świdnicy szybko obiegły nie tylko środowisko astronomiczne, ale i świat. Dokonanie Rafała zostało potwierdzone zarówno przez pracowników NASA, ale również przez „kolegów z branży” – w tym przez doświadczonego łowcę komet z Tajlandii, Worachatego Boonploda, który sam odkrył ponad 650 komet. Młodemu odkrywcy gratulacje przekazali m.in. naukowcy z Europejskiej Agencji Kosmicznej, a także sam koordynator projektu Sungrazer. Karl Battams zwrócił przy tym uwagę, że 12-latek jest nie tylko najmłodszym odkrywcą komety zarejestrowanej przez sondę SOHO, ale może być również najmłodszym odkrywcą komety w historii!
Co do szczegółów samego odkrycia – ciało niebieskie znalezione przez Rafała należy do grupy Kreutza. Jest to grupa tzw. komet muskających Słońce. Jej pełna nazwa to C/2020 SOHO 4094. Nie jest to jednak jedyne znalezisko na koncie młodego kosmologa – do dzisiaj udało mu się odkryć kolejnych 10 komet!
