Polska liczy aktualnie aż 944 miast. Liczba ta jest wynikiem nieustannego rozwoju coraz to kolejnych miejscowości i na naszych oczach kolejne wsie uzyskują z dumą swoje prawa miejskie. Czy w całym tym miejskim zamieszaniu pamiętamy jednak, które polskie miasto to najstarsze miasto w Polsce?
Najstarsze miasto w Polsce – Kalisz
Wiele osób zastanawia się, które miasto jest najstarsze w Polsce. Otóż najczęściej wymienianą nazwą przy rozmowach o najstarszym polskim mieście jest Kalisz. Jego czasy sięgają już II wieku. n.e., kiedy wspominał o nim w swoich kronikach Ptolemeusz.
Choć niektórzy historycy są pewni, że Kalisz nie należał do terenów Wielkopolski, lecz do obszaru obecnej Słowacji, to wciąż można odnaleźć informacje jakoby Calisia rzeczywiście należała od początku do Polski. Mając to na uwadze, warto skoncentrować się na zdobyczach archeologicznych, które pieczętują istnienie Kalisza już w średniowieczu.
Godnym zapamiętania faktem jest to, że Kalisz otrzymał miano lokacji już w 1257 roku i do dziś znajdziemy w nim ciekawe, wcale niemałe pozostałości bardzo starej zabudowy. Należy do nich choćby popularna katedra św. Mikołaja czy wybrane ulice miasta.
Od samego początku Kalisz należał do piastowskich ośrodków grodowo-miejskich o największej powierzchni. Co ciekawe, miasto to migrowało! Otóż po roku 1233 śląski książę Henryk Brodaty przeniósł środek osady Kalisza od Zawodzia w stronę północy.
Jaki był Kalisz tamtych lat? Centralna część miasta charakteryzowała się podłużnym położeniem dwóch głównych ulic handlowych. Były one poprzecinane serią poprzecznych, mniejszych uliczek, z których wszystkie prowadziły do usytuowanego w samym środku placu rynku. Ten z kolei miał wyraźny, prostokątny kształt i był największą otwartą przestrzenią w osadzie. W takiej właśnie formie kaliski rynek i samo centrum przetrwały do dziś.
Największy rozwój Kalisz przeżywał na przełomie XV i XVI wieku. Duży wpływ na ten rozkwit mieli przybyli do miasta jezuici. Niestety późniejsze, częste konflikty zbrojne przeplatane silnymi pożarami nieco zblokowały rozrastanie się miasta Kalisza. Karty historii jako najstraszniejsze wydarzenie dla tego miasta wspominają ogromny pożar z roku 1792. Liczne płomienie pożarły niemal całe miasto, niewiele pozostawiając z dawnej, pięknej zabudowy.
Kolejne okresy okazały się jednak dla Kalisza dość przychylne i miasto to miało szansę na swoją powolną, mozolną odbudowę. Dziś to centralnie położone miasto wspaniale łączy dawne zabytki z nowoczesną architekturą i chlubi się jednym z najchętniej odwiedzanych przez turystów miast Polski.
I choć to faktycznie Kalisz jest najwcześniej wywoływanym w zasobach literackich miastem, to oficjalnie prawa miejskie jako pierwsza zdobyła… Złotoryja!
Złotoryja – oficjalne najstarsze miasto w Polsce
Choć Kalisz, jako zdecydowanie większy kandydat w tym zestawieniu, próbuje nieustannie ukraść dumne miano najstarszego miasta w Polsce, to tytuł ten należy się oficjalnie mniejszej i zdecydowanie mniej popularnej Złotoryi.
To właśnie położona w południowo-zachodniej Polsce Złotoryja może bez skrupułów mówić o sobie vel „najstarsze miasto w Polsce”. Dlaczego? Otóż miejscowość ta uzyskała prawa miejskie z rąk Henryka I Brodatego już w 1211 roku!
Interesujące jest to, że sukces tego miasta opierał się na… wydobyciu najprawdziwszego złota! Co więcej, Złotoryja powstała właśnie dzięki jego wydobywcom, toteż pierwotnie miejscowość ta prezentowana była pod piękną nazwą „Aurum”, która oznacza nic innego jak złoto po łacinie.
Kolejne stulecia były dla Złotoryi bardzo owocnym czasem, jednak na początku XV wieku większość złóż złota uległa wyczerpaniu. Na szczęście miasto znalazło świetny sposób na utrzymanie się i zostało popularnym miastem handlowym. Wszystko dzięki swojemu fortunnemu położeniu, niedaleko jednej z kluczowych polskich dróg, która wiązała ze sobą Wrocław oraz Lipsk.
Niestety także i Złotoryję dopadły klęski, które nieco zahamowały rozwój miasta. W 1608 roku miasto to nawiedziła ogromna, chłonąca wszystko po drodze powódź, doszczętnie dewastując miasto. To jednak nie był koniec nieszczęść, bowiem już za 5 lat w Złotoryi pojawił się – podobnie jak w Kaliszu – monstrualny pożar.
Obecnie miasto to tętni życiem i oferuje ciekawe na tle innych miejscowości atrakcje dla nawiedzających je turystów. Idealnym pomysłem okazało się pielęgnowanie górniczych zwyczajów i spuścizny, toteż co roku w Złotoryi odbywają się Międzynarodowe Mistrzostwa Polski w Płukaniu Złota! Taki event ściąga miłośników żółtego kruszcu z całego świata, a Złotoryja, jako najstarsze miasto w Polsce nie pozwala dzięki temu o sobie zapomnieć!
Teraz jest już jasne, które miasto jest najstarsze w Polsce. Jeśli interesują Cię inne, niezwykłe polskie miasta, koniecznie sprawdź, jakie jest najmniejsze miasto w Polsce.
